Do końca grudnia 2011 r. z otrzymaniem becikowego nie było większego problemu. Aby dostać jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka w wysokości 1000 zł, matka musiała przedstawić zaświadczenie lekarskie stwierdzające stan ciąży. Becikowe przysługiwało na każde nowo narodzone dziecko, bez względu na to, z jakiego związku pochodzi i jaki jest status materialny rodziców. Przepisy, które obowiązują od nowego roku, zaostrzają nieco zasady przyznawania becikowego, kładąc większy nacisk na obowiązek podlegania opiece ginekologicznej przez cały okres ciąży.
Becikowe za badania
Żeby otrzymać becikowe nie wystarczy już zwykłe zaświadczenie lekarskie stwierdzające stan ciąży. Matka ubiegająca się o zapomogę na nowo narodzone dziecko będzie musiała zaświadczyć o tym, że zgłosiła się do lekarza lub położnej nie później niż w 10. tygodniu ciąży i co trzy miesiące wykonywała przynajmniej jedno z zalecanych badań (m.in. USG, krwi, moczu).
Zaświadczenie tylko na odpowiednim druku
Zaświadczenie nie będzie mogło być wystawione na dowolnym druku jak to było do tej pory. Nowe przepisy wprowadzają wymóg stosowania specjalnego formularza, który oprócz informacji o tym, od kiedy kobieta pozostawał pod opieką lekarską, będzie zawierał wpisy o wszystkich wykonanych podczas ciąży badaniach.
Zobacz także: Kiedy kobieta ma prawo do becikowego
Takiego zaświadczenia nie będą musieli przedstawiać rodzice adopcyjni oraz opiekunowie prawni i faktyczni, jeśli rodzice biologicznie nie pobrali wcześniej becikowego na dziecko. Rodzice adopcyjni mają czas na złożenie wniosku o becikowe w ciągu 12 miesięcy od daty przysposobienia dziecka, jednak nie później niż do ukończenia przez nie 18 lat.
Niekoniecznie od ginekologa
Według Ministerstwa Zdrowia zaświadczenie o ciąży może być wystawione przez lekarza dowolnej specjalizacji i nie musi być to wcale lekarz prowadzący ciążę. Wystarczy, że kobieta zgłosi się do lekarza z dokumentacją (np. kartą przebiegu ciąży) potwierdzającą przebywanie pod opieką lekarską co najmniej od 10. tygodnia ciąży i przedstawi wyniki wykonanych badań. Może być to również dokumentacja wystawiona za granicą, na przykład jeśli kobieta w czasie ciąży przebywała w innym kraju i tam pozostawała pod opieką lekarską. Aby jednak dostać zaświadczenie uprawniające do becikowego w Polsce, należy przedstawić lekarzowi dokumentację przetłumaczoną na język polski.
Jeśli zaświadczenie do becikowego zostało wydane przez zagranicznego lekarza - nawet przetłumaczone i spełniające wszystkie wymogi, nie będzie brane pod uwagę w Polsce.
Zobacz także: Jak ubiegać się o zasiłek macierzyński?
Becikowe nie dla bogatych
O becikowe może strać się matka bądź ojciec dziecka, opiekun prawny lub faktyczny dziecka albo rodzice adopcyjni. Rodzice adopcyjni mają czas na złożenie wniosku o becikowe w ciągu 12 miesięcy od daty przysposobienia dziecka, jednak nie później niż do ukończenia przez nie 18 lat. Rodzice biologiczni również powinni złożyć wniosek w ciągu 12 miesięcy od narodzin dziecka.
Ustawa o świadczeniach rodzinnych w obecnym kształcie rozwiązuje także problem przyznawania becikowego niezależnie od statusu majątkowego rodziców. Teraz becikowe dostaną tylko te rodziny, których roczny dochód na wszystkich członków nie przekracza 85528 zł. Pod uwagę będzie brany rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym został złożony wniosek o becikowe.
Najubożsi bez zmian
Rodzinom o najniższych dochodach przysługuje tzw. becikowe rodzinne, czyli dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka. Otrzymują je rodziny, w których dochód miesięczny na jednego członka nie przekracza 504 zł (lub 538 zł, jeśli w rodzinie jest osoba niepełnosprawna). Podobnie jak zwykłe becikowe, dodatek wynosi 1000 zł. Żeby go otrzymać rodzice muszą pobierać zasiłek rodzinny a kobieta musi przedstawić takie samo zaświadczenie jak w przypadku zwykłego becikowego. W sumie ubogie rodziny mogą otrzymać jednocześnie aż trzy świadczenia z tytułu urodzenia dziecka:
- jednorazową zapomogę od państwa czyli becikowe w wysokości 1000 zł,
- dodatek do zasiłku rodzinnego - 1000 zł,
- jednorazową zapomogę z gminy, potocznie zwaną becikowym gminnym (jeśli dana gmina oferuje taką pomoc) w wysokości ustalonej przez gminę.
Rodziny o wyższym dochodzie lecz nadal nie przekraczającym 85528 zł rocznie mogą liczyć na dwa świadczenia – „rządowe” becikowe i zapomogę z gminy.
Zobacz także: Kiedy kobieta ma prawo do zasiłku opiekuńczego
Jakie dokumenty na becikowe?
Ubiegając się o becikowe, należy złożyć Wniosek o przyznanie jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka oraz następujące dokumenty:
- zaświadczenie lekarskie wystawione zgodnie z nowymi przepisami;
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka;
- ksero dowodu osobistego;
- oświadczenie o niepobieraniu wcześniej becikowego na to dziecko,
- zaświadczenie o wysokości dochodu na każdego członka rodziny.
Zobacz także: Dłuższy urlop ojcowski w 2012 roku
Komplet dokumentów rodzic powinien złożyć w urzędzie gminy, w której mieszka (nie musi być w niej zameldowany) lub w ośrodku pomocy społecznej, jeśli akurat ta instytucja zajmuje się przyjmowaniem wniosków. Pieniądze powinny być wypłacone w ciągu 30 dni od złożenia wniosku.